- z górotworu otaczającego wyrobiska
- z zbiorników powierzchniowych
- z zbiorników podziemnych (głębinowe)
- z procesów tektonicznych
Do warunków naturalnych zalicza się:
- rodzaj i hydrogeologiczne właściwości oraz ciągłość skał oddzielających wyrobiska kopalni od powierzchni ich ułożenie i wzajemne stosunki przestrzenne
- wielkość i rozkład opadów w ciągu roku
- rzeźbę i sposób użytkowania terenu
- sposób eksploatacji
- sposób rozcięcia złoża i model przestrzenny kopalni
- kierunek eksploatacji, szybkość i głębokość
- wielkość obszaru górniczego kopalni itp
Ze zbiorników powierzchniowych woda może przedostawać się do wyrobisk górniczych drogami naturalnymi, a więc przez skały przepuszczalne, przez spękania, szczeliny uskokowe i wymycia lub drogami wytworzonymi sztucznie wskutek zawału i spękania skał w wyniku eksploatacji.
Dopływ wody z procesów technologicznych:
Woda używana jest w kopalni do różnych celów. Duże ilości wody doprowadza się do kopalni z podsadzką hydrauliczną. Woda podsadzkowa zawiera zawiesinę gliny z pylastym piaskiem i może niszczyć pompy, dlatego przed wypompowaniem musi być oczyszczona w osadnikach. Poza tym woda używana jest również do innych celów, np. do hydromechanizacji, gaszenia pożarów, zwalczania zapylenia, wiercenia otworów strzałowych z przepłuczką itp.
Zagrożenia wodne kopalń:
Niezależnie od dopływów
normalnych w kopalniach mogą się zdarzyć niespodziewane, zwykle krótkotrwałe,
wdarcia wody w dużych ilościach. Ich przyczyną mogą być odsłonięcia wodonośnych
uskoków, komór krasowych lub starych zrobów.
Możliwość wdarcia się wody lub
kurzawki do wyrobisk górniczych w ilości, która może zagrozić bezpieczeństwu
załogi lub zakładu górniczego, określa się mianem zagrożenia wodnego.
Systemy odwadniania kopalni:
- odwanianie przodkowe
- odwanianie oddziałowe
- system ścieków w przodkach głównych
- główne odwadnianie - system chodników wodnych, komory pomp, rurociągi głównego odwaniania
Odwadnianie oddziałowe:
Ma ono na celu usuwanie wody z
pewnych pól oddziałowych, z których woda nie może samoczynnie spływać do
zbiorników głównego odwadniania pod szybem. W odwadnianiu oddziałowym stosuje
się stałe pompy wirnikowe elektryczne o wydajności kilku m3/min i wysokości
tłoczenia około 100 m.
System ścieków:
Wyrobiska, w których założone są
ścieki mają pochylenie w kierunku szybu od 3 do 5‰ dzięki temu woda
spływa samoczynnie. Aby woda z podtorza mogła spływać do ścieku, powinno ono
być nieco pochylone w kierunku ścieku, w ściance ścieku natomiast muszą być
wykonane otwory dla umożliwienia spływu wody do ścieku. Pojemność ścieku
powinna być tak dobrana, aby zapewniła swobodny spływ dopływającej do niego
wody. Dla ochrony przed zanieczyszczeniem oraz dla umożliwienia ludziom
przejścia nakrywa się ściek płytami betonowymi.
Zbiorniki wodne:
W celu pomieszczenia wody
doprowadzonej ściekami w rejon szybu oraz oczyszczania jej w pewnym stopniu z
mechanicznych zanieczyszczeń przed wypompowaniem na powierzchnię, wykonuje się
w pobliżu szybu zbiorniki w postaci chodników wodnych, spełniających również
zadanie osadników. Z chodników wodnych woda dopływa pod pompy ustawione w
komorze pomp. Komora pomp musi mieć dostęp z szybu i podszybia oraz niezależną
wentylację, aby w razie zatopienia kopalni lub pożaru był możliwy dostęp do
pomp. Poziom komory pomp powinien znajdować się powyżej poziomu podszybia.
Źródło: http://www.czek.eu
