Transport kopalniany

Jest niezbędnym ogniwem procesu wydobywczego każdego zakładu górniczego. Do jego zadań, zwłaszcza w kopalni podziemnej, między innymi należy:

• przetransportowanie urobionej w podziemiach kopaliny do zakładu przeróbczego
• dostarczenie do przodków niezbędnych materiałów i urządzeń oraz sprzętu
• przetransportowanie ludzi z powierzchni w pobliżu miejsce pracy oraz z powrotem

Głównymi ogniwami w kopalni są:

• transport podziemny
• transport na powierzchni
• transport z kopalni do odbiorcy

Podział transportu kopalni
Rozmieszczenie i struktura wyrobisk górniczych w kopalni podziemnych narzuca tradycyjny podział transportu kopalnianego na odstawę, przewóz i ciągnięcie.
Transport kopalniany możemy również podzielić:

• oddziałowy główny
• szybowy
• pomocniczy

 Odstawa urobku - jest częścią transportu kopalnianego, obejmującą transport urobku w oddziałach produkcyjnych od przodków do przewozu podziemnego głównego. W zależności od środków transportowych stosowanych w odstawie dzieli się ją na bezprzenośnikową i przenośnikową.

Odstawa bezprzenośnikowa - polega na wykorzystanie zsuwaniu się urobku w wyrobiskach o odpowiednim nachyleniu pod wpływem własnego ciężaru. Doświadczalnie ustalono, że węgiel zsuwa się:
-po spodku wyrobiska, gdy jego nachylenie wynosi powyżej 30 stopni
-po deskach nachylonym pod kątem większym od 25 stopni
-po blachach stalowych nachylonych pod kątem 17 stopni

Odstawa przenośnikowa - we współczesnym górnictwie przenośniki znalazły szerokie zastosowanie, przede wszystkim ze względu na dużą wydajność i zdolność do pracy w trudnych warunkach. Największe zastosowanie w górnictwie znalazły przenośniki zgrzebłowe i taśmowe, a zwłaszcza te ostatnie, dzięki którym transport urobku odbywa się coraz częściej z wyrobisk głównych po pochylniach na powierzchnię.

Odstawa przenośnikami zgrzebłowymi - w podziemiach kopalń węgla przenośniki zgrzebłowe są stosowane do odstawy urobku w wyrobiskach ścianowych i w chodnikach podścianowych w ścianowych systemach podłużnych oraz w pochylniach lub dowierzchniach odstawy w ścianowych systemach poprzecznych, a także w wyrobiskach przygotowawczych i udostępniających. Przenośniki zgrzebłowe można podzielić na zgrzebłowe ciężkie i zgrzebłowe lekkie np. SKAT oraz według miejsca pracy na ścianowe, podścianowe, do robót przygotowawczych.

Ciągnienie szybami

Ciągnienie szybami jest to część transportu kopalnianego która odbywa się w szybach i szybikach za pośrednictwem wyciągów szybowych. Wyciągiem szybowym nazywa się zespół urządzeń w szybie i przy szybie, służący do transportowania szybem urobku, materiałów, maszyn oraz ludzi między poszczególnymi poziomami szybu przy użyciu maszyn prowadzonych po prowadnikach. 

Transport hydrauliczny

Polega na przemieszczeniu ładunku kanałami, korytami, przewodami rurowymi pod działaniem strumienia wody. Dzieli się na: bezciśnieniowy i ciśnieniowy. 

Do zasilania kompleksów ścianowych obudów zmechanizowanych stosuje się najczęściej agregaty (A2), gdzie cieczą roboczą jest 3-5% emulsja olejowo-wodna 

Przenośniki zgrzebłowe ścianowe - służą do odstawy urobku oraz jako tor jazdy kombajnu lub struga, stanowią tez tzw. belkę prowadzącą do przesuwania zestawów obudowy zmechanizowanej. Dlatego mają one dużą masę i wzmocnioną konstrukcję zarówno rynien jak i zastawek przenośnika. 

Przenośniki zgrzebłowe podścianowe - przeznaczone są do przyjęcia urobku z przenośnika ścianowego i przekazania go na ustawiony współosiowo przenośnik taśmowy. Różnica w budowie przenośnika podścianowego polega na tym, że zamiast napędu zwrotnego ma on zabudowaną zwrotnie, a napęd wysypowy przebudowany jest na specjalnej podstawie, umożliwiającej zabudowanie go nad stacją zwrotną przenośnika taśmowego. 

Różnice pomiędzy PZP (przenośnik zgrzebłowy podścianowy) PZS (przenośnik zgrzebłowy ścianowy) 

1. Napęd
2. Wydajność (prędkość Vs<Vp, szerokość Ls<Lp)
3. Rodzaj rynny (brak klinu przy pzp, brak odstawek pzp, prak nadstawek pzp)
4. System przekładkowy (pzp - system konieczny, pzs - system niekonieczny)