Obudowy wyrobisk górniczych

Zadania i znaczenie obudowy wyrobiska górniczego:

• ochrona ludzi przed uderzeniem odłamkami skał
• zabezpieczenie przed zawałem
• zapewnienie przez ustalony czas stateczności wyrobiska 

Inne zadania:

• niedopuszczenie do wypływu do wyrobiska gazów lub wód ze skał otaczających
• izolacja wyrobiska od ognisk pożarowych
• zmniejszenie oporów powietrze przepływającego przez wyrobisko

 Po względem technicznym obudowa powinna być:

• wytrzymała oraz łatwa do wykonania i wymiany
• odporna na gnicie i korozję
• łatwa do transportu
• tania, wykonana z dostępnych na rynku materiałów krajowych, przy możliwie małym nakładzie robocizny.

Prawidłowe dobranie i wykonanie obudowy górniczej ma duże znaczenie dla:

• bezpieczeństwa ludzi pracujących pod ziemią
• bezawaryjnego prowadzenia ruchu
• ekonomicznych wyników kopalni

Rodzaj obudowy górniczej dla danego wyrobiska dobiera się ze względu na:

• wielkość, rodzaj i kierunek spodziewanego ciśnienia górotworu
• rodzaj skał
• wymagany przekrój poprzeczny wyrobiska
• przeznaczenie wyrobiska
• przewidywany czas użytkowania wyrobiska

 Zasadniczo wszystkie dostępne wyrobiska podziemne powinny być zabezpieczone obudową górnicza przed obrywaniem się skał.

Wybór materiałów do obudowy: drewno, stal, beton, stopy metali lekkich, mur, tworzywa sztuczne.

Drewno-zalety:

• ma znaczną wytrzymałość przy niewielkiej stosunkowo gęstości 
• jest łatwe do obróbki, transportu i składowania 
• suche drewno trzeszczy zanim się złamie

Drewno-wady:

• ograniczona trwałość w skutek niszczącej działalności organizmów roślinnych, powodujących butwienie i próchnienie
• palność i jednorazowość pełnowartościowego użycia

 Stal i stopy metali lekkich-zalety:

• duża wytrzymałość
• niepalność 
• trwałość i możliwość wielokrotnego zastosowania
• możliwość łatwego dostosowania kształtu obudowy do kształtu wyrobiska

  Stal i stopy metali lekkich-wady:

• wrażliwość na działanie wód agresywnych
• duża masa elementów obudowy

 Mur i beton-zalety:

• ogniotrwałość
• długotrwałość
• duża odporność na obciążenia statyczne i czynniki atmosferyczne

  Mur i beton-wady:

• mała wytrzymałość na obciążenia dynamiczne
• mała wytrzymałość na rozciąganie i zginanie
• duży ciężar objętościowy

Żelbet-zalety:

• ogniotrwałość i długotrwałość
• odporność na ciśnienie statyczne i dynamiczne 
• mały koszt utrzymania
• możliwość wykonania konstrukcji o dowolnym kształcie

 Żelbet-wady:

•  duży ciężar objętościowy
• trudność w dokonaniu przebudów

Obudowa górnicza - to konstrukcje, urządzenie lub zespół urządzeń zabudowanych w wyrobisku górniczym, służącym do jego zabezpieczenia przed skutkami ciśnienia górotworu.

Zestaw obudowy - stanowi komplet elementów składowych obudowy, przeznaczonych do zabezpieczenia wyrobiska.

Element obudowy - urządzenie stanowiące część składową zestawu lub kompletu obudowy.

Element podstawowy - element podpierający, podtrzymujący lub osłaniający pułap, ociosy i spodek wyrobiska.

Element pomocniczy - element obudowy stanowiący uzupełnienie elementów podstawowych w zakresie zabezpieczenia wyrobiska.